วิชา การจัดประสบการณ์คณิตศาสตร์สำหรับเด็กปฐมวัย
อาจารย์ ตฤณ แจ่มถิ่น
วัน/เดือน/ปี 20 พฤศจิกายน 2556
ครั้งที่ 4 กลุ่มเรียน 101
เวลาเข้าเรียน 08.30 น. - 12.30 น. ห้อง 432(จษ)
สัปดาห์นี้อาจารย์ให้รายงานในหัวข้อที่ได้รับมอบหมาย
และให้เพื่อนๆในห้องมีส่วนร่วมในการให้คะแนน
กลุ่มที่ 1 จำนวนและการดำเนินการ
จำนวน หมายถึง วัตถุนามธรรมที่ใช้สำหรับอธิบายปริมาณ หมวด หมู่ แผนก
ยอมรวมที่กำหนดนับไว้เป็นส่วนๆ
การดำเนินการ หมายถึง การลงมือกระทำ จัดการ ปฎิบัติการ ทำให้เป็นไป
จำนวนและการดำเนินการ คือ การรวมและการแยกกลุ่ม
เข้าใจถึงความหลากหลายของการแสดงจำนวน และการใช้จำนวนในชีวิตจริง
สาระการเรียนรู้ จำนวนและการดำเนินการ
- การใช้จำนวนบอกปริมาณที่ได้จากการนับ
- การอ่านตัวเลขฮินดู อารบิก
และตัวเลขไทย
- การเขียนตัวเลขฮินดู อารบิก
แสดงจำนวน
- การเปรียบเทียบจำนวน
- การเรียงลำดับจำนวนการรวมและการแยกกลุ่ม
- การรวมสิ่งต่างๆ
สองกลุ่มที่มีผลรวมไม่เกิน 10
- การแยกกลุ่มย่อยออกจากกลุ่มใหญ่ที่มีจำนวนไม่เกิน
10
แนวทางในการจัดประสบการณ์แก่เด็กปฐมวัยมี 5 ขั้นตอน ดังนี้
1.ปัจจัยสำคัญที่สอนเด็ก
โดยแบ่งออกเป็น 4 ขั้น คือ
1.1 ขั้นใช้ของจริง
เมื่อจะให้เด็กนับหรือเปรียบเทียบสิ่งของควรใช้ของจริง เช่น ผลไม้ ดินสอ เป็นต้น
1.2 ขั้นใช้รูปภาพแทนของจริง
ถ้าหากหาของจริงไม่ได้ก็เขียนรูปภาพแทน
1.3 ขั้นกึ่งรูปภาพ คือ
สมมุติเครื่องหมายต่างๆ แทนภาพหรือจำนวนที่จะให้เด็กนับหรือคิด
1.4 ขั้นนามธรรม
ซึ่งเป็นขั้นสุดท้ายที่จะใช้ ได้แก่ เครื่องหมาย บวก ลบ
การจัดประสบการณ์เรียนรู้จึงอาจจัดให้ทำกิจกรรมร่วมกันทั้งชั้น
ทำในกลุ่มย่อย ทำเป็นรายบุคคล สถานที่ควรมีทั้งในห้องเรียน นอกห้องเรียน
บริเวณโรงเรียนและศึกษาจากแหล่งเรียนรู้ในชุมชนหรือในท้องถิ่น
คณิตศาสตร์ของเด็ก 3 ปี
1. เข้าใจและมีพัฒนาการด้านความรู้สึกเชิงจำนวนเกี่ยวกับจำนวนนับไม่เกินห้า
2. เข้าใจเกี่ยวกับความยาว
น้ำหนัก ปริมาตร และเวลา สามารถเปรียบเทียบและใช้คำ
3. ใช้คำบอกตำแหน่งของสิ่งต่างๆ
รู้จักทรงกลม ทรงสี่เหลี่ยมมุมฉาก ในชีวิตประจำวันและใช้ทรงกลมทรงสี่เหลี่ยมมุมฉาก
สร้างสรรค์งานศิลปะ
คณิตศาสตร์ของเด็กอายุ 4 ปี
1. เข้าใจและมีพัฒนาการด้านความรู้สึกเชิงจำนวนนับไม่เกินสิบ
2. เข้าใจเกี่ยวกับความยาว
น้ำหนัก ปริมาตร และเวลา
สามารถเรียงลำดับความยาว-สั้นและเรียงลำดับกิจกรรมเหตุการณ์ในชีวิตประจำวันที่เกิดขึ้นได้
3. สามารถจำแนกทรงกลม
ทรงสี่เหลี่ยมมุมฉาก และใช้ทรงกลม ทรงสี่เหลี่ยมมุมฉาก กรวยทรงกระบอกสร้างสรรค์งานศิลปะ
4. เข้าใจ รูปร่าง ขนาด
สี ที่สัมพันธ์กัน สามารถทำตามแบบรูปที่กำหนด
คณิตศาสตร์ของเด็กอายุ 5 ปี
1. เข้าใจและมีความพัฒนาการด้านความรู้สึกเชิงจำนวน
เกี่ยวกับจำนวนนับไม่เกินยี่สิบ และเข้าใจเกี่ยวกับการรวมกลุ่ม การแยกกลุ่ม
2. เข้าใจเกี่ยวกับความยาว
น้ำหนัก ปริมาตร และเงิน สามารถวัดและบอกความยาว น้ำหนัก และปรืมาตร
สามานถเรียงลำดับชื่อวันในหนึ่งสัปดาห์และบอกกิจกรรมหรือเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น
เมื่อวาน วันนี้ พรุ่งนี้ เข้าใจเกี่ยวกับเงิน
สามารถบอกชนิดและค่าของเงินเหรียญและธนบัตร
3. เข้าใจเกี่ยวกับตำแหน่ง
ทิศทางและระยะทาง สามารถจำแนกทรงกลมทรงสี่เหลี่ยมมุมฉาก กรวย ทรงกระบอก รูปวงกลม
รูปสามเหลี่ยม รูปสี่เหลี่ยม
กลุ่มที่ 2 เรื่องรูปทรงเรขาคณิต
รูปสามเหลี่ยม
มีด้าน 3 ด้าน มีมุม 3 มุม
รูปสี่เหลี่ยม
มีด้าน 4 ด้าน มีมุม 4 มุม
รูปห้าเหลี่ยม
มีด้าน 5 ด้าน มีมุม 5 มุม
รูปหกเหลี่ยม
มีด้าน 6 ด้าน มีมุม 6 มุม
รูปวงรี
มีเส้นโค้งเป็นวงรี โดยห่างจากจุดศูนย์กลางไท่ากัน
รูปวงกลม
มีเส้นโค้งเป็นวงกลมและห่างจากจุดศูนย์กลางเป็นระยะทางเท่ากัน
ประโยชน์และความสำคัญของเรขาคณิต
- เพื่อทำความเข้าใจหรืออธิบายสิ่งต่าง
ๆ รอบตัว
- ช่วยพัฒนาทักษะที่สำคัญ
- ทักษะการคิด
การใช้เหตุผลเป็นพื้้นฐานการเรียนรู้คณิตศาสตร์เรื่องอื่น ๆ
ตัวอย่าง เกมการศึกษา
กลุ่มที่ 3 เรื่อง การวัด
การวัด คือ การหาคำตอบเกี่ยวกับ เวลา ระยะทาง น้ำหนัก
ด้วยการจับเวลา/การวัดระยะทาง/การชั่งน้ำหนักหรือการตวง เราเรียกวิธีการซึ่งใช้ข้างต้นรวมๆ
กันว่าการวัด เช่น การชั่งน้ำหนัก เรียกว่า การวัดน้ำหนัก การตวง เรียกว่า
การวัดปริมาตร
ตัวอย่างการวัด
ดินสอยาว 11 ซม. สมุดยาว 7 ซม.
กลุ่มที่ 4 พีชคณิต
พีชคณิต คือ เข้าใจแบบรูปและความสัมพันธ์ การแก้ปัญหา
โดยใช้สมการคณิตศาสตร์แขนงหนึ่งที่ใช้สัญลักษณ์มาศึกษาการจำแนกประเภท คุณสมบัติ
และโครงสร้างของระบบจำนวนหรือระบบคณิตศาสตร์อื่นๆ
ที่เน้นในเรื่องโครงสร้างเป็นสำคัญ
รวมถึงการศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างระบบเหล่านั้นด้วย
แบบรูป
หรือที่บางครั้งเรียกว่า อนุกรม คือ
ชุดของตัวเลขหรือรูปภาพที่มีความสัมพันธ์กันอย่างใดอย่างหนึ่ง ในลักษณะของจำนวน
รูปร่าง สี หรือ ขนาด
ตามเกณฑ์ที่กำหนดซึ่งเมื่อทราบกฎเกณฑ์ที่กำหนดซึ่งเมื่อทราบกฎเกณฑ์หรือความสัมพันธ์ที่กำหนดในแต่ละแบบรูปเราก็จะสามารถบอกคาดเดาหรือคาดการณ์ได้ว่าสิ่งของต่างๆรูปเรขาคณิต
รูปอื่นๆหรือจำนวนที่หายไปคืออะไร
ประเภทของรูปแบบ
1.แบบรูปของจำนวน เป็นแบบรูปที่แสดงชุดของตัวเลขที่มีความสัมพันธ์กันในลักษณะใดลักษณะหนึ่ง
แบ่งออกเป็น
1.1. แบบรูปของจำนวนที่เพิ่มขึ้น
1.2. แบบรูปของจำนวนที่ลดลง
1.3. แบบรูปของจำนวนที่ซ้ำ
2.แบบรูปเรขาคณิต เป็นแบบรูปที่แสดงชุดของรูปเรขาคณิตที่มีความสัมพันธ์กันในลักษณะใดลักษณะหนึ่ง
แบ่งออกเป็น
2.1.แบบรูปที่มีความสัมพันธ์กันในลักษณะของรูปร่าง
จากการสังเกต เราจะเห็นว่าแบบรูปแต่ละแถวเป็นแบบรูปที่ประกอบด้วยรูปเรขาคณิตที่มีรูปร่างเหมือนกัน
แต่สีเรียงสลับตามลำดับซ้ำกันไปเรื่อยๆ
2.2. แบบรูปที่มีความสัมพันธ์กันในลักษณะของสี
จากการสังเกต เราจะเห็นว่าแบบรูปแต่ละแถวเป็นแบบรูปที่ประกอบด้วยรูปเรขาคณิตที่มีสีเหมือนกัน
แต่รูปทรงแตกต่างกันเรียงลำดับซ้ำกันไปเรื่อยๆ
กลุ่มที่ 5 การวิเคราะห์ข้อมูลและความน่าจะเป็น
ความน่าจะเป็น หมายถึง
ค่าของโอกาส หรือความเป็นไปได้ ซึ่งสามารถวัดค่าได้เป็นตัวเลข ( 0 ถึง1 ) ถ้าค่าความน่าจะเป็นของเหตุการณ์เข้าใกล้ 1 หมายความว่า โอกาสที่จะเกิดเหตุการณ์นั้นมาก
ถ้าค่าความน่าจะเป็นของเหตุการณ์เข้าใกล้ 0 หมายความว่า
โอกาสที่จะเกิดเหตุการณ์นั้นน้อยมาก
ในการทดลองหรือการกระทำใดๆ
ที่ทำให้เกิดผลลัพธ์ไม่แน่นอนหรือผลลัพธ์มากกว่าหนึ่งผลลัพธ์ เรียกว่า
การทดลองสุ่ม
ตัวอย่าง
มีเสื้อสีดำ 1 ตัว กางเกง 3 ตัว คือ สีน้ำเงิน สีส้ม สีดำ
สุ่มจับคู่เสื้อกับกางเกงได้ 3 ชุด คือ สีดำกับสีน้ำเงิน สีดำกับสีส้ม สีดำกับสีดำ
ความรู้ที่ได้รับ
สามารถนำความรู้ที่ได้จากวันนี้ไปใช้เป็นสื่อการสอนสำหรับเด็กได้ ทำให้เด็กเกิดจินตนาการ รู้จักเปรียบเทียบ รู้จักสังเกต และทำให้เด็กเกิดความสนุกสนานในการเรียน
+(1).jpg)
